Akılcı Antibiyotik Kullanımı
Enfeksiyon hastalıkları, halk sağlığı açısından önem taşıyan ve uygun antimikrobik tedaviyle başarının sağlandığı bir alandır.
Enfeksiyon hastalıkları geliştiğinde akılcı olmayan antimikrobiyal tedavilerin kullanılması sonucu tedavi başarısız olmakta ve bazı durumlarda da hasta kaybedilebilmektedir. Düzenlenmiş reçetelerin maliyet analizleri yapıldığında ise genel maliyetin % 14’ünü antibiyotikler oluşturmaktadır. Tarih boyunca en önemli buluşlardan olan antibiyotikler, başta uygunsuz ve gereksiz kullanımları sonucu gelişen direnç nedeniyle etkilerini önemli oranda kaybetmişlerdir. Tüm dünyada gereğinden fazla ve gereğinden uzun süre kullanılması antibiyotik direnci gelişimini tetiklemektedir. Antibiyotik direnci tüm dünyada önemli bir sağlık sorunu haline gelmiştir.
İdeal antibiyotik kullanımı nasıl olmalıdır?
Uygun antimikrobiyal tedavi; hastalık şiddet ve süresinin kısaltılması, kronikleşmenin önlenmesi, sağ kalım ve komplikasyonlar açısından önemlidir.
Antibiyotikler hangi hastalıklar için çözüm değildir?
Antibiyotikler, yalnızca bakteriyel enfeksiyonlara karşı etkilidir; yaygın olarak yanlış kullanımın gözlendiği soğuk algınlığı veya grip gibi virüslerin neden olduğu enfeksiyonlar için çözüm değildirler. Ateş düşürücü ve ağrı dindirici özellikleri yoktur.
Antibiyotik kullanımı ne zaman uygunsuzdur?
Gerekli değerlendirmelerin yapılıp tanı konulmaksızın antibiyotik kullanılması, seçilen antibiyotiğin yanlış olması, antibiyotik dozunun yetersiz veya aşırı olması, doz aralıklarının uygunsuz olması durumlarında antibiyotikler uygun kullanılmamış olur. Etkinliği bilinen bir antibiyotik yerine maliyeti daha yüksek ve yeni olan bir antibiyotiğin seçilmesi, gerekli olmadığı halde aynı anda birden fazla antibiyotiğin kullanılması, kültür sonucuna uygun olmayan antibiyotik kullanımı da antibiyotiğin uygunsuz kullanımına örneklerdir.
Antibiyotikleri uygunsuz şekilde kullanırsak ne olur?
Çok basit bir ifade ile bakterilerin sonraki tedavilere karşı direnç göstermesine neden olabilir. Bakterilerin herhangi bir antibiyotiğin ortamda varlığına karşın üreyebilmesi ve enfeksiyon yapabilmesi o antibiyotiğe karşı dirençli olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak, daha sonra bu antibiyotiğe ihtiyaç duyulduğunda işe yaramazlar. Bu durum toplumsal bir sorun olarak karşımıza çıkar. Antimikrobiyal direnç gelişimi antimikrobiyal ajanın etkisinin azalmasına veya yok olmasına neden olur. Normal bakteriyel floranın değişmesine yol açarak antibiyotiklere dirençli bakteri gelişimine yardımcı olur. Antibiyotiklere dirençli bakteri enfeksiyonları, hastalık ve ölüm oranlarında artışa, hastanede geçirilen sürenin uzamasına ayrıca tedavi maliyetlerinde de artışa yol açmaktadır.
Lütfen Unutmayınız !
- Antibiyotikler nezle ya da gripte işe yaramazlar.
- Antibiyotiklerin etkinliğini sürdürmek herkesin sorumluluğundadır.
- Onlara gereksiniminiz olduğunda, uygun antibiyotik kullandığınızdan emin olunuz.
- Antibiyotikleri yalnızca hekiminiz uygun görür, reçeteye yazarsa kullanınız.
- Hekiminiz antibiyotik reçete ettiğinde, dirençli bakteri gelişimi riskini en aza indirmek için hekimin önerileri doğrultusunda antibiyotiğinizi kullanınız.
- Eğer hekim önerileri doğrultusunda antibiyotik kullanmazsanız, örneğin tedavinin süresini kısaltır, daha düşük doz kullanır , ya da önerilen zaman aralıklarında antibiyotiğinizi kullanmazsanız bakteriler antibiyotiklere direnç geliştirebilirler.
- Dirençli bakteri vücudunuzda kalabilir ve aynı zamanda diğer insanlara da geçiş yapabilirler. Bu durum, hem sizi hem de diğer insanları risk altına sokar ve gereksiniminiz olan bir sonraki dönemde antibiyotiklere yanıt gözlenmeyebilir.
- Antibiyotiklerin ne zaman ve nasıl kullanacağı hakkında hekiminizin önerilerine göre hareket ediniz.
- Kullanılıp bırakılmış antibiyotikleri yeni tedavi sırasında kullanmayınız.
